Terwijl ik langs de rozen loop, zie ik bossen bladluizen rondom de knoppen. Elk jaar zijn ze er weer, vroeg of laat. Kleine zuigende insecten die zich razendsnel vermenigvuldigen en het sap uit jonge scheuten zuigen. Maar in plaats van meteen naar middeltjes te grijpen, kijk ik even verder. Want waar bladluizen zijn, verschijnen ook hun natuurlijke vijanden. En mijn favoriet onder die helpers? De lieveheersbeestjes als bondgenoot tegen bladluizen.
Bladluis bestrijden zonder gif
Bladluizen vormen een bekende plaag in veel Nederlandse tuinen. Ze komen voor in verschillende kleuren – zwart, groen, grijs, soms zelfs roze – en zitten vaak op jonge, sappige planten zoals rozen, bonen of stokrozen. Traditionele bestrijdingsmiddelen beloven snelle resultaten, maar doen vaak meer kwaad dan goed. Niet alleen de bladluis sterft, maar ook bijen, vlinders en andere nuttige insecten verdwijnen uit je tuin. Gelukkig zijn er ook natuurlijke oplossingen die het ecosysteem juist versterken.
Een volwassen lieveheersbeestje kan tot wel 50 bladluizen per dag eten. En de larven? Die zijn nog hongeriger. Geen wonder dat deze rode kevertjes zo geliefd zijn onder ecologische tuiniers. Ze zijn goedkoop, effectief én duurzaam. Maar hoe krijg je deze beestjes in je tuin? En belangrijker nog: hoe zorg je dat ze blijven?
Zo trek je lieveheersbeestjes naar je tuin
In een natuurlijke tuin draait alles om balans. En die begint met bloemen. Lieveheersbeestjes zijn dol op nectar- en stuifmeelrijke planten. Denk aan schermbloemigen zoals dille, koriander en venkel. Ook goudsbloemen, margrieten, duizendblad en komkommerkruid zijn ideale lokplanten. Zet ze verspreid door je tuin en je maakt het niet alleen aantrekkelijk voor kevers, maar ook voor bijen, zweefvliegen en vlinders.
Daarnaast is het belangrijk om een deel van je tuin wat rommeliger te houden. Een hoopje takken, een insectenhotel of een wild hoekje biedt schuilplek voor larven en overwinterende kevers. En, hoewel het tegenstrijdig klinkt: laat een klein groepje bladluizen zitten op een niet-essentiële plant. Zo hebben de lieveheersbeestjes een reden om te blijven.
Milieuvriendelijke methodes om bladluizen te weren
Lieveheersbeestjes zijn fantastisch, maar soms heb je nét even iets extra’s nodig om bladluizen onder controle te houden. Gelukkig zijn er nog meer milieuvriendelijke manieren om bladluis te voorkomen en te bestrijden:
Aromatische kruiden en planten
Bladluizen hebben een hekel aan sterke geuren. Door kruiden zoals lavendel, salie, munt, knoflook en uien in je borders of moestuin te planten, zet je een natuurlijke barrière neer. Deze geurige planten verwarren de bladluizen en houden ze op afstand van je kwetsbare gewassen.
Brandnetelgier als natuurlijke besproeiing
Brandnetelgier is een oud tuiniersmiddel dat zowel voedt als beschermt. Je maakt het eenvoudig zelf door een emmer met brandnetels te vullen, daar regenwater op te gieten en het een week te laten gisten. De geur is niet prettig, maar het effect op je planten is wonderbaarlijk. Verdun het mengsel en gebruik het als bladvoeding of gietmiddel – bladluizen houden er niet van.
Zachte zeepoplossing – met mate
Bij een echte plaag kun je lokaal een zachte zeepoplossing inzetten. Meng 1 liter water met een eetlepel vloeibare groene zeep en eventueel een scheutje alcohol. Spuit dit op de aangetaste plekken, bij voorkeur ’s avonds. Let op: deze methode is niet selectief en kan ook nuttige insecten raken. Gebruik het dus spaarzaam en alleen waar nodig.
Lokplanten inzetten als bliksemafleider
Sommige planten trekken bladluizen zó sterk aan, dat ze als natuurlijke bliksemafleider kunnen dienen. Een klassieker is de Oost-Indische kers, die vaak vol zit met bladluizen terwijl je kolen en bonen ongemoeid blijven. Ook lindebomen worden vaak genoemd als bladluismagneet.
Heermoes- of smeerwortelgier
Heermoes bevat veel kiezelzuur en versterkt de celstructuur van planten, waardoor ze minder aantrekkelijk worden voor zuigende insecten. Smeerwortel stimuleert de weerstand en trekt tegelijkertijd nuttige insecten aan.
Het geheim van een gezonde tuin: biodiversiteit
De belangrijkste les? Vertrouw op de kracht van de natuur. Een biodiverse tuin, waarin planten, insecten en vogels samenleven, is veerkrachtig en zelfregulerend. Bladluis hoort daarbij – als voedselbron voor lieveheersbeestjes, koolmezen en gaasvliegen. Door ruimte te maken voor deze helpers, voorkom je dat één plaag de overhand krijgt. Lees meer over biodiversiteit en permacultuur.
Lees meer over gewenste en ongewenste beestjes in je tuin.