Vrouwenmantel is een bijzondere plant die al eeuwen wordt gebruikt als natuurlijk geneesmiddel. In het Latijn heet ze Alchemilla vulgaris, wat verwijst naar het alchemistische geloof in haar magische kracht. Vooral bij vrouwenklachten blijkt ze een waardevolle bondgenoot. Vrouwenmantel is meer dan een kruid. Het is een symbool van zachtheid en kracht. In een tijd waarin veel vrouwen uit balans zijn, biedt dit kruid een natuurlijke weg terug naar jezelf.
Vrouwenmantel (Alchemilla) is een eetbare wilde plant, maar er zijn ook gekweekte varianten die in tuinen worden gebruikt. De wilde soorten zijn vaak kleiner dan de gekweekte vormen. Zij komt van nature voor in Europa en Azië. Er zijn verschillende soorten, waarvan sommige vaker in het wild voorkomen, zoals Alchemilla xanthochlora (Geelgroene vrouwenmantel), en andere meer in tuinen worden gekweekt, zoals Alchemilla mollis. Je kunt het ook kopen bij biologische winkels of online kruidenleveranciers. Kies bij voorkeur voor biologisch gedroogde vrouwenmantel voor thee of tinctuur.
Vrouwenmantel staat bekend om haar regulerende werking op de vrouwelijke hormonen. Ze ondersteunt bij menstruatieklachten, overgangsverschijnselen en hormonale disbalans. De plant werkt samentrekkend, ontstekingsremmend en bloedstelpend. Een echt eerstehulpkruid voor de baarmoeder.
Voor, tijdens en na de overgang
Drink dagelijks vrouwenmantel thee om de cyclus te ondersteunen. Het verlicht krampen en helpt bij overmatig bloedverlies. Ook tijdens de overgang biedt het kruid verlichting bij opvliegers en stemmingswisselingen. Vrouwenmantel is een natuurlijke bron van fyto-oestrogenen.
Tijdens de overgang kan vrouwenmantel helpen om je natuurlijke balans te behouden. Het kruid ondersteunt de lever bij het afbreken van overtollige hormonen. Daardoor kunnen opvliegers, prikkelbaarheid en nachtelijk zweten verminderen. Vrouwenmantel werkt ook versterkend op het bindweefsel, wat belangrijk is bij verzakkingen of urineverlies. Drink dagelijks een kop vrouwenmantel thee, liefst in combinatie met salie of citroenmelisse. Zo bied je je lichaam zachte ondersteuning in deze overgangsfase.
Ook na de menopauze blijft vrouwenmantel waardevol. Het kruid versterkt het bekkengebied en ondersteunt de blaasfunctie. Veel vrouwen merken dat hun huid dunner wordt en wondjes slechter genezen. Vrouwenmantel helpt het weefsel te herstellen en werkt licht samentrekkend. Dit komt van pas bij lichte incontinentie of een gevoel van ‘verlies van stevigheid’. Een tinctuur of zalf met vrouwenmantel kan hierbij uitkomst bieden. Zo blijf je ook na de menopauze goed in je vel.
Voor mannen
Naast hormonale balans helpt vrouwenmantel bij uitwendig gebruik ook bij wondheling. Je kunt een sterk aftreksel gebruiken als spoeling of kompres. Bij eczeem, uitslag of schrammen werkt dit verzachtend en helend.
Hoewel vrouwenmantel vooral bekendstaat als vrouwenkruid, kan het ook mannen ondersteunen. De samentrekkende en ontstekingsremmende werking helpt bij spierpijn, wondjes en darmklachten. Ook bij milde prostaatproblemen kan vrouwenmantel verlichting geven. Mannen die veel sporten, kunnen baat hebben bij een kompres of zalf van het kruid. Inwendig gebruik (zoals thee of tinctuur) ondersteunt de spijsvertering en werkt licht reinigend. Een subtiele maar krachtige plant – óók voor mannen.
Tinctuur maken
Een vrouwenmantel tinctuur is makkelijk zelf te maken. Vul een schoon potje met verse vrouwenmantel. Overgiet dit met 40% alcohol zoals wodka. Laat het drie weken trekken op een donkere plek. Zeef het en bewaar in een bruin glazen flesje. Gebruik dagelijks 10 tot 20 druppels in wat water. Dit is goed voor hormonale balans en werkt opbouwend bij uitputting.
Drie gezonde recepten met vrouwenmantel
1. Vrouwenmantel thee met citroenmelisse
Breng water aan de kook en giet dit over twee theelepels gedroogde vrouwenmantel. Voeg een theelepel citroenmelisse toe. Laat tien minuten trekken. Deze thee werkt rustgevend en verzacht menstruatieklachten. Drink dit twee tot drie keer per dag.
2. Vrouwenmantel smoothie
Ingrediënten:
– een handvol verse vrouwenmantelblaadjes
– een halve banaan
– een hand spinazie
– 1 eetlepel lijnzaad
– 200 ml plantaardige melk
– een scheutje citroensap
Mix alles tot een romige smoothie. Dit is een krachtig begin van je dag. Goed voor je hormonen en je huid.
3. Geneeskrachtige vrouwenmantel zalf
Smelt 100 gram kokosolie au bain marie. Voeg een hand gedroogde vrouwenmantel toe. Laat het mengsel één uur op laag vuur trekken. Zeef en bewaar in een schoon potje. Deze zalf helpt bij schrale huid, wondjes en menstruatiekrampen (ingewreven op de onderbuik).
Wanneer voorzichtig zijn met vrouwenmantel?
Gebruik vrouwenmantel niet langdurig zonder pauze. Bij zwangerschap alleen gebruiken onder begeleiding van een deskundige. Combineer het niet zomaar met hormoonmedicatie. Raadpleeg bij twijfel een fytotherapeut of arts.
Lees hier meer over eetbare wilde planten.